Verdriet verwerken kan eigenlijk niet. Verdriet houd je bij je. Je kunt verdriet overleven. En rouwen over een verlies is een taak. Eentje waar je hard voor moet werken. Eentje waar je zelfbewustzijn voor nodig hebt. Zeker als nabestaande van zelfdoding.

Als je die taak kunt oppakken, wordt het verdriet ietsje meer dragelijk. Er zijn vier rouwtaken, erkennen, herkennen, verkennen en verbinden. Deze blog gaat over de eerste rouwtaak: Erkennen.

De eerste rouwtaak is de werkelijkheid van het verlies onder ogen zien. Dat is nog niet zo makkelijk. Zeker niet de eerste tijd. Je weét natuurlijk dat die persoon niet meer leeft. Maar je bent verdoofd. Weten is niet hetzelfde als beseffen.

Dus je hart verwacht dat hij zo zal binnenkomen, je ‘hoort’ hem de trap al aflopen. Maar dat kan helemaal niet.

Of als je naar dat feestje van jullie gemeenschappelijk vriendin gaat, denk je: ‘Wat zal ze dit keer dragen?’ Maar zij is er niet meer.

Of dit gaat door je hoofd rondom jouw verjaardag: ‘Welk cadeautje zal ik krijgen van…?’ Maar hij komt niet op jouw verjaardag. Nu niet, en volgend jaar ook niet.

Telkens als je door hebt dat je verwachting, de gedachte of je verlangen niet klopt omdat de ander echt dood is, kan er van alles door je heen schieten. Je voelt je opgelaten en verward. Misschien schrik je en ben je boos op jezelf omdat het zo onrespectvol en onnadenkend lijkt. En je kan je heel verdrietig voelen.

En dat verdriet is nou precies de reden waarom je besef over het verlies nog even op zich laat wachten: het is te veel. Nog niet beseffen, geeft je de tijd om te wennen aan de werkelijkheid.

Het kan ook blijven terugkomen, jaren later zelfs. Omdat het niet klopt met de natuurlijke orde van het leven dat die ander dood is. Zeker in het geval van zelfdoding van die ander.

Mijn broer doodde zichzelf in onze tienerjaren. Hij was al 20 jaar overleden toen mijn kinderen naar de basisschool gingen. En logeerafspraakjes begonnen te maken. Op een dag werd ik overvallen door het verdriet dat ik voelde over het feit dat mijn broer nooit kinderen zou krijgen. En dat er dus nooit gelogeerd zou worden in de vakanties. Dat mijn kinderen geen nichtjes en neefjes via mij zouden hebben waarmee ze samen bij opa en oma zouden gaan logeren.

Mijn droom van een kluwen kinderen op de bank, boekjes lezend of filmpjes kijken, viel uit een. Auw. Het deed me beseffen dat ik hem nog steeds miste. Dat ik hem nog steeds graag erbij had willen hebben. Terwijl ik hem niet eens kende als volwassene, laat staan als vader. Het gaf me ondanks de pijn, een warm gevoel: ik hou van mijn broer.

Dus telkens als je weer even schrikt van jezelf, glimlach naar jezelf. En naar die ander. Voel het verdriet, ervaar het gemis. Want het betekent dat je van die ander houdt. Iemand missen is de keerzijde van, van iemand houden.